Dengeli Ebeveynlik (2): Dr. Lockhart’ın Yöntemleri ve Öneriler

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuklarla ebeveynlik yapmak, sabır ve özveri gerektiren bir süreçtir. Bu çocuklar için doğru bir dengeyi bulmak her zaman kolay olmayabilir.

Ebeveynlerin, çocuklarının ihtiyaçlarına uygun stratejiler geliştirmesi önemlidir. Dr. Lockhart’ın geliştirdiği “Dengeli Ebeveynlik Yaklaşımı” bu zorluklarla başa çıkmak için pratik ve etkili yollar sunar. Aşağıda, bu yaklaşımın temel prensiplerine ve ebeveynlerin çocuklarıyla daha sağlıklı ve yapılandırılmış bir ilişki geliştirmelerine yardımcı olacak önerilere yer verilmiştir.

1. Pozitif Pekiştirme:

Örnek: Çocuğunuz ev ödevini bitirmekte zorlanıyorsa, bu durumu küçük ve yönetilebilir adımlara bölün. Her adımı tamamladığında onu övün ve başarı duygusunu takdir edin. Örneğin, “Harika iş çıkardın! Ödevinin ilk kısmını bitirdin, devam edebilirsin!” gibi ifadelerle teşvik edici olun.

Amaç: DEHB’li çocuklar için büyük görevler göz korkutucu olabilir, bu yüzden başarıları övgüyle ödüllendirmek onları motive eder ve özgüvenlerini artırır.

2. Net ve Basit Yönergeler Verme:

Örnek: Çocuğunuza yapması gereken bir işi anlatırken, karmaşık talimatlardan kaçının. Örneğin, “Oyuncaklarını topla ve odanı temizle” demek yerine, “Şimdi arabalarını kutuya koy, sonra kitaplarını rafa yerleştir” gibi daha net ve sıralı yönergeler verin.

Amaç: DEHB’li çocuklar uzun ya da karmaşık talimatları takip etmekte zorlanabilirler. Net ve adım adım verilen talimatlar işlerini kolaylaştırır.

3. Tutarlılık ve Yapılandırılmış Programlar:

Örnek: Çocuğunuz için günlük bir rutin oluşturun ve bu rutine sadık kalmaya çalışın. Sabah uyanma, okul, ödev zamanı ve oyun zamanı gibi aktiviteler için sabit saatler belirleyin. Örneğin, “Her gün saat 16:00’da ödev zamanın başlayacak” gibi bir düzen oluşturun.

Amaç: DEHB’li çocuklar için öngörülebilir bir rutin, güven ve disiplin sağlar. Değişkenlik ve düzensizlik, dikkatlerini dağıtabilir ve uyumlarını zorlaştırabilir.

4. Zaman Yönetimi ve Molalar:

Örnek:Çocuğunuza 30 dakikalık çalışma blokları ayarlayın ve her bloğun ardından 5-10 dakikalık kısa bir mola verin. Örneğin, “Şimdi 30 dakika boyunca matematik çalışacağız, sonra 10 dakika dinlenebilirsin” diyebilirsiniz.

Amaç: DEHB’li çocuklar genellikle uzun süre dikkatlerini bir işe veremezler. Bu nedenle kısa çalışma süreleri ve molalarla onları motive etmek, odaklanmayı artırır.

5. Sınırlar ve Kurallar Koyma:

Örnek: Çocuğunuzun teknolojiyi ne zaman kullanabileceğini belirleyin. Örneğin, “Ödevini bitirdikten sonra 15 dakika tabletle oynayabilirsin” gibi açık kurallar koyun. Sınırları belirleyip, ödüllendirme veya sonuçlandırma stratejileri kullanın.

Amaç: DEHB’li çocukların sınırlar içinde hareket etmeleri, düzeni anlamaları açısından önemlidir. Koyulan kurallar, onların sınırlarını bilmelerine yardımcı olur ve disiplin oluşturur.

Bu yöntemler, çocuğun ihtiyaçlarını gözeterek dengeli ve tutarlı bir yaklaşım sunarken, ebeveynlerin de esnek davranabilmelerini sağlar. Dr. Lockhart’ın yöntemi, ebeveyn ve çocuk arasında güvene dayalı, pozitif bir ilişki geliştirilmesine odaklanır.